Elektrośmieci

Elektrośmieci (inaczej ZSEE, czyli zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny ) to wszystkie popsute, od dawna nieużywane, już niepotrzebne urządzenia elektryczne i elektroniczne, działające kiedyś na prąd lub na baterie – zepsute komputery, zabawki i gadżety elektroniczne, stare pralki, lodówki, a także zużyte świetlówki. Klasyfikowane są one jako odpady niebezpieczne, ponieważ zawierają trujące substancje. Elektrośmieci powinny być zbierane selektywnie, następnie poddane procesom, odzysku, recyklingu oraz unieszkodliwienia trujących substancji.  Uzyskane w ten sposób produkty przekazywane są do zakładów przetwarzania, dzięki czemu mogą być wykorzystywane do produkcji nowych przedmiotów, np. żagli, misek żaroodpornych, mebli czy nowych urządzeń RTV i AGD.

Numery i nazwy grup sprzętu
1. Sprzęt działający na zasadzie wymiany temperatury
2. Ekrany, monitory i sprzęt zawierający ekrany o powierzchni większej niż 100 cm
3. Lampy
4. Sprzęt wielkogabarytowy, którego którykolwiek z zewnętrznych wymiarów przekracza 50 cm, w szczególności: urządzenia gospodarstwa domowego, sprzęt informatyczny i telekomunikacyjny, sprzęt konsumencki, oprawy oświetleniowe, sprzęt do odtwarzania dźwięku lub obrazu, sprzęt muzyczny, narzędzia elektryczne i elektroniczne, zabawki, sprzęt rekreacyjny i sportowy, wyroby medyczne, przyrządy stosowane do monitorowania i kontroli, automaty wydające, sprzęt do wytwarzania prądów elektrycznych. Niniejsza grupa nie obejmuje sprzętu ujętego w grupach sprzętu nr 1–3.
5. Sprzęt małogabarytowy, którego żaden z zewnętrznych wymiarów nie przekracza 50 cm, w szczególności: urządzenia gospodarstwa domowego, sprzęt konsumencki, oprawy oświetleniowe, sprzęt do odtwarzania dźwięku lub obrazu, sprzęt muzyczny, narzędzia elektryczne i elektroniczne, zabawki, sprzęt rekreacyjny i sportowy, wyroby medyczne, przyrządy stosowane do monitorowania i kontroli, automaty wydające, sprzęt do wytwarzania prądów elektrycznych. Niniejsza grupa nie obejmuje sprzętu ujętego w grupach sprzętu nr 1–3 i 6.
6. Małogabarytowy sprzęt informatyczny i telekomunikacyjny, którego żaden z zewnętrznych wymiarów nie przekracza 50 cm.

Szkodliwość elektrośmieci

Elektrośmieci zawierają liczne szkodliwe substancje, które po wydostaniu się z uszkodzonej lodówki , pralki, komputera, świetlówki czy innego urządzenia elektronicznego, przenikają do gleby.

Nieodpowiednie postępowanie z elektrośmieciami w skrajnych przypadkach może spowodować zatrucie organizmów ludzi i zwierząt substancjami trującymi zawartymi w zużytym sprzęcie.  Dlatego tak ważne jest oddanie elektrośmieci do specjalnych punktów zbierania, dzięki czemu zostaną one oddane procesom odzysku, recyklingu, a szkodliwe substancje zostaną unieszkodliwione.

• Rtęć – zawarta jest w niektórych świetlówkach. Jeśli trafi do zbiorników wodnych, a później przeniknie do mózgu człowieka, czy zwierząt, może spowodować zaburzenia wzorku, słuchu, mowy, koordynacji ruchów, żucia i połykania.
• Związki bromu – stosowane są w komputerach. Po przeniknięciu do środowiska powodują u ludzi i zwierząt schorzenia układu rozrodczego oraz problemy neurologiczne.
• Kadm – zawarty w bateriach urządzeń elektrycznych zaburza czynności nerek, powoduje chorobę nadciśnieniową, wywołuje zmiany nowotworowe, zaburza metabolizm wapnia, powodując deformację szkieletu i zaburza funkcje rozrodcze.
• PCB – pełni w urządzeniach funkcje chłodzące, smarujące i izolujące, po dostaniu się do wód gruntowych przenika do gleby i atmosfery, a następnie do tkanki tłuszczowej ludzi i zwierząt Powoduje min. uszkodzenia wątroby, anomalie reprodukcyjne, osłabienie odporności, zaburzenia neurologiczne i hormonalne a także opóźnienia w rozwoju niemowląt.
• R-12 – czyli freon. W klimatyzatorach i lodówkach pełni funkcję chłodniczą. Jest szczególnie szkodliwy dla warstwy ozonowej. Od roku 1998 nie wolno go stosować w urządzeniach elektrycznych, jednak spotykany jest w urządzeniach starszego typu.
• Azbest – używany w urządzeniach elektrycznych i elektronicznych m.in. ze względu na swoje właściwości izolacyjne. Jest przyczyną wielu chorób np. pylicy azbestowej, raka płuc i nowotworu międzybłoniaka opłucnej.

O zakazie wyrzucania elektrośmieci do śmietnika informuje znak przekreślonego kontenera, umieszczony na urządzeniach elektrycznych i elektronicznych.

PAMIĘTAJ! Elektrośmieci nie wolno wyrzucać do zwykłego śmietnika – grozi za to kara grzywny nawet do 5 000 złotych!